Samodzielny Szpital Kliniczny nr 4 w Lublinie to placówka wielokrotnie nagradzana i doceniana. W jaki sposób udaje się tak dobrze zarządzać szpitalem w trudnych dla służby zdrowia czasach? Podstawę każdej organizacji, w tym również szpitala, stanowią ludzie. Istotne jest właściwe połączenie realizowanych zadań i relacji pomiędzy wszystkimi szczeblami: zarządem, kadrą kierowniczą średniego szczebla oraz pracownikami. W szpitalu konieczna jest ścisła współpraca pionów administracyjnego i działalności podstawowej, aby możliwe było uzyskanie właściwego efektu terapeutycznego przy zachowaniu odpowiedniego poziomu kosztów związanych z procesem leczniczym. Doświadczenie i właściwe zarządzanie decydują o osiąganym przez placówkę sukcesie. Bardzo istotne jest też stosowanie odpowiednich narzędzi finansowych do kreowania polityki finansowej dającej jak największą stabilność i jak największe możliwości. Staramy się łączyć te wszystkie elementy.

Jak definiujecie w szpitalu cele, do których dążycie? 

Najwyższa jakość obsługi jest w naszym szpitalu standardem, zaś dobro chorego najwyższą wartością, a zarazem celem. I właśnie dobru pacjenta podporządkowujemy wszelkie działania i decyzje. Nasze idee się sprawdzają, ponieważ w trakcie dynamicznego rozwoju i dzięki konsekwencji w realizowaniu tej misji osiągnęliśmy pozycję lidera po prawej stronie Wisły. Potwierdzają to uzyskiwane od wielu lat certyfikaty ISO oraz certyfikat Centrum Monitorowania Jakości w Służbie Zdrowia. W 2014 r. przyznano nam tytuł „Ambasadora Województwa Lubelskiego" za zasługi w rozwój ochrony zdrowia w województwie i Polsce oraz za bycie wizytówką regionu. Atutem Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie jest starannie dobrany zespół ekspertów składający się z doświadczonych lekarzy, personelu medycznego, nieustannie podnoszącego swoje kwalifikacje zawodowe. Wielu pracowników Szpitala to Konsultanci Regionalni i Krajowi.

Co można określić największym osiągnięciem szpitala?

Zapewniamy najszersze spektrum specjalistycznych oddziałów i klinik w makroregionie, stanowimy podstawową bazę do działalności naukowej i dydaktycznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz świadczymy usługi diagnostyczno-lecznicze dla bardzo dużej liczby pacjentów. Szpital cieszy się ogromną popularnością i uznaniem pacjentów z całego kraju, którzy wysoko oceniają zarówno poziom świadczeń medycznych, jak i standard opieki. Potwierdzeniem tego są czołowe miejsca zajmowane w rankingach wydawnictw i towarzystw medycznych. Udzielane przez Centrum Urazowe świadczenia zdrowotne najciężej poszkodowanym przyczyniają się do zmniejszenia powikłań, a także do obniżenia wysokiej śmiertelności i kalectwa pourazowego. Centrum Urazowe  zabezpiecza ciągłość szybkiego postępowania diagnostycznego oraz kompleksowe leczenie osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowanego działaniem czynnika zewnętrznego, wynikiem którego są ciężkie, mnogie lub wielonarządowe obrażenia ciała. Szpital jest elementem państwowego systemu ratownictwa  medycznego w skali kraju oraz regionu poprzez zabezpieczenie realizacji świadczeń dla pacjentów w stanie zagrożenia życia realizowanych na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym oraz funkcjonującym m.in. na jego bazie Centrum Urazowym. Można posługiwać się wieloma wskaźnikami, np. wzrostem liczby leczonych pacjentów i urodzonych noworodków czy skróceniem czasu pobytu, ale najistotniejsze jest to, że pacjenci chcą się leczyć w naszym szpitalu i w razie potrzeby chętnie do niego wracają.Aby odnosić takie sukcesy, trzeba się rozwijać.

W co inwestował szpital w ostatnim czasie?

W obszarze medycyny następuje ogromny postęp technologiczny, który powoduje szybkie starzenie się sprzętu i aparatury medycznej. Wprowadzanie nowych technologii, nowych standardów i metod leczenia wymuszają na wszystkich placówkach medycznych ciągłe inwestowanie w nowoczesność. Naszą najistotniejszą inwestycją ostatnich lat było oddanie do użytkowania nowego budynku Bloku Operacyjnego, który obejmuje 12 sal operacyjnych z salami wybudzeń, 21-łóżkowy OIT oraz Centralną Sterylizację. Zastosowane rozwiązania techniczne oraz najnowocześniejsza aparatura medyczna zapewnia pacjentom bezpieczeństwo i najwyższą jakość realizowanych świadczeń zdrowotnych, a pracownikom komfort i podniesienie efektywności wykonywanej pracy. 

Taka inwestycja pomoże szpitalowi utrzymać pozycję lidera w regionie. Co jeszcze?

Bardzo ważna była również przebudowa głównego układu energetycznego, którego 50 lat funkcjonowania stwarzało olbrzymie problemy w bieżącej pracy ośrodka i stanowiło ograniczenie w realizowanych zamierzeniach inwestycyjnych. W ramach programu Wyrównywanie Dostępności do Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego POLKARD na lata 2013-2016 – zakupiliśmy nowoczesny aparat USG z funkcją dopplerowską, który w znaczący sposób wesprze działalność Oddziału Chirurgii Naczyń. Ponadto wspólnie z Uniwersytetem Medycznym unowocześniliśmy i  rozbudowaliśmy system do neuronawigacji wykorzystywany przy zabiegach operacyjnych wykonywanych w jedynej w regionie Klinice Neurochirurgii i Neurochirurgii Dziecięcej. Poza skutecznością procesu terapeutycznego, nowoczesny system będzie skutkował rozszerzeniem zakresu możliwości operacyjnych udostępnionych pacjentom Kliniki. Z pozyskanych środków unijnych w ramach programu Infrastruktura i Środowisko Szpital wyremontował też Klinikę Ortopedii i Traumatologii oraz wyposażył ją w niezbędny sprzęt. 

Jaki był najistotniejszy i najświeższy zakup sprzętowy szpitala?

Najistotniejszym, nie tylko pod względem cenowym, zakupem dokonanym w ubiegłym roku była wymiana tomografu komputerowego. Był on możliwy dzięki blisko 50% współfinansowaniu ze środków Ministerstwa Zdrowia w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych. Całkowity koszt takiej inwestycji to prawie 8 mln zł. Zakupiony sprzęt jest najnowocześniejszy w Polsce, to pierwsza instalacja tego typu sprzętu w naszym kraju i czwarta w Europie. Zakup przyczyni się do zmniejszenia kolejki oczekujących poprzez wyeliminowanie długich przerw w działaniu poszczególnych pracowni oraz skrócenie czasu trwania badań TK. Zastosowanie technologii 256-rzędowej tomografii komputerowej pozwala na poprawę diagnostyki u pacjentów z chorobami nowotworowymi dzięki unikalnym możliwościom, niedostępnym w dotychczasowej technologii TK. Są to badania perfuzyjne, optymalizacja dawki promieniowania oraz środka cieniującego. Dzięki dużej szybkości (przesuw stołu podczas badania 250 mm/s; czas pełnego skanu – 0,28 s), możliwe jest wykonywanie badań perfuzyjnych w zakresie całych narządów, a poprzez objęcie zakresem pomiaru obszaru rzędu 16 cm – uzyskujemy czułą detekcję wczesnych zmian przerzutowych w narządach jamy brzusznej czy mózgu. Jednym słowem – inwestycja ta stawia nasz szpital w gronie placówek wiodących nie tylko w regionie, ale w całym kraju.

Dlaczego szpital zdecydował się na przeprowadzenie takiej inwestycji?

Szpital od wielu miesięcy widział potrzebę dokonania takiej inwestycji, ale przeszkodą był brak wystarczających środków. Szansą na zakup okazał się jeden z programów polityki zdrowotnej państwa, którego celem było doposażenie szpitali m.in. w tomografy. Dzięki przystąpieniu do konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Zdrowia w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych zostały nam przyznane częściowe środki na ten cel, które uzupełniliśmy wkładem własnym – doprowadzając zakup do szczęśliwego i zadawalającego finału. 

Jak wyglądają poszczególne etapy takich inwestycji?

Inicjatywa zakupu określonego sprzętu wychodzi od użytkowników, ponieważ to oni najlepiej wiedzą, co jest najbardziej potrzebne do realizacji naszych zadań statutowych. Potrzeby zakupowe zbierane są na początku roku i na ich podstawie przygotowywany jest plan inwestycyjny - opiniowany przez Radę Społeczną oraz zatwierdzany przez podmiot tworzący. Weryfikacja potrzeb dokonywana jest na bieżąco – przy uwzględnieniu możliwości finansowych szpitala. Każdą inwestycję dzielimy na etapy. Weźmy najświeższy przykład tomografu: pierwszy etap obejmował zakup aparatu TK. Drugi etap to zaprojektowanie i adaptacja pracowni, w której dokonano później montażu nowego urządzenia. Trzecim etapem było uruchomienie pracowni i szkolenia pracowników. Czwartym jest uruchomienie pożyczki finansowej, z której dokonamy zapłaty dla wykonawcy w wysokości wkładu własnego związanego z zakupem i pracami budowlanymi.

W jaki sposób lokata kapitału w szeroko rozumianą infrastrukturę szpitala przyczynia się do generalnej poprawy jego sytuacji?

Dzięki inwestycjom w infrastrukturę oraz nowoczesny sprzęt nasi pacjenci otrzymują świadczenia zdrowotne najwyższej jakości i co najważniejsze, odbywa się to przy dużym bezpieczeństwie, np. poprzez zmniejszenie dawek promieniowania przy diagnostyce obrazowej. Powstają nowe możliwości dokładniejszego diagnozowania i wykrywania chorób, co przekłada się wprost na szybkość, skuteczność i rodzaj prowadzonego procesu terapeutycznego. Poprawiają się też podstawowe warunki pobytowe – komfort dla pacjenta mierzony liczbą łóżek na sali, dostępem do sanitariatów na salach, czy dostęp do sieci internetowej. Inwestycje dają również ogromny komfort pracy dla personelu, podnosząc jednocześnie jej wydajność.

Czy można zaryzykować tezę, że modernizacje to w dalszej perspektywie przyczynienie się do postępu medycyny w Polsce?

Oczywiście, że tak. Nie ma postępu bez modernizacji i inwestycji, a także nie ma modernizacji i inwestycji bez postępu. Te dwa elementy współistnieją i są ze sobą bezpośrednio powiązane we wszystkich dziedzinach, w tym również w ochronie zdrowia. Inwestycje to jednak ogromny wydatek. Dzięki czemu szpital jest w stanie sfinansować zakupy?

Postęp nakręca inwestycje, a inwestycje – postęp. To wszystko nie jest możliwe do realizacji bez pieniędzy, których niestety zawsze brakuje. Mówi się, że medycyna to dziedzina, która jest w stanie „przejeść” każde pieniądze. To prawda. Postęp jest olbrzymi, ciągle pojawiają się nowe urządzenia i nowe metody, które kosztują. Powstaje w tym miejscu dylemat – jak określić i poruszać się w nowoczesnej medycynie przy ograniczonych środkach. Każda placówka musi sama określić kompromis pomiędzy chcieć a móc. Potrzeby szpitala są olbrzymie, a brak środków stoi na przeszkodzie ich realizacji. Nasza placówka stara się bardzo rozsądnie gospodarować środkami finansowymi przy jednoczesnym ciągłym rozwoju i inwestycjach w nowoczesne rozwiązania. W tym celu stosujemy wszelkie możliwe narzędzia finansowe, które można wykorzystać przy finansowaniu zakupów aparatury. 

Czyli na przykład środki zewnętrzne?

Najchętniej korzystamy ze środków zewnętrznych w formie bezzwrotnych dotacji, tj. środków unijnych, z Ministerstwa Zdrowia lub innych instytucji i programów. Niestety nie jesteśmy w stanie otrzymać środków na wszystkie nasze potrzeby, więc musimy kupować za własne pieniądze, a do projektów z zewnętrznym finansowaniem często konieczny jest tzw. wkład własny, który potrafi wynosić 60-70%. W ramach angażowania własnych środków szpital stosuje praktycznie wszystkie możliwości – zakup za gotówkę, zaciągniecie kredytu, pożyczki, dzierżawę lub zakup na raty. Przy konieczności zaangażowania większych kwot najbardziej optymalnym rozwiązaniem wydają się systemy wydłużające zapłatę w czasie i polegające na miesięcznych płatnościach. System taki pozwala na zakupienie większej liczby sprzętu, który dzięki swojemu funkcjonowaniu wypracowuje środki za zapłatę cyklicznych rat.

Jakie są dalsze plany rozwoju placówki?

Najważniejszymi planami rozwojowymi naszego szpitala są zagospodarowanie powierzchni pozostałej po przeniesieniu działalności do nowego Bloku Operacyjnego, dyslokacja oddziałów dla ich sprawniejszego funkcjonowania, modernizacje i remonty szpitala w celu dostosowania infrastruktury do obowiązujących przepisów, a także wymiana dużych aparatów m.in. rezonansu magnetycznego, angiografów. Szpital zmierza również do utworzenia w strukturze sali hybrydowej, która pozwoliłaby na bezpieczną i sprawną realizację zabiegów interdyscyplinarnych w połączeniu z radiologią zabiegową. Ogłosiliśmy także przetargi na  przebudowy  Kliniki Ginekologii oraz stacji sprężarek powietrza medycznego – planowane otwarcie ofert nastąpiło w maju bieżącego roku. Dodatkowo obecnie przygotowywana jest dokumentacja projektowa na zagospodarowanie powierzchni zwolnionych po przeniesieniu do nowego budynku sal operacyjnych, OIT i Sterylizacji, a także przeniesienie lokalizacji klinik zabiegowych w pobliże Bloku Operacyjnego, przebudowę Kliniki Położnictwa i Perinatologii oraz Apteki Szpitalnej. Te wszystkie planowane inwestycje ukierunkowują działanie szpitala na zapewnienie jak najlepszych usług dla pacjentów oraz zagwarantowanie im kompleksowej obsługi.